Spis treści
Kim jest autor widmo?
Ghostwriter, inaczej autor widmo, jest to osoba, która specjalizuje się w tworzeniu tekstów na zlecenie klientów, przy czym jego tożsamość nie jest znana opinii publicznej. Pisarz widmo to nie tylko mistrz słowa, ale także osoba potrafiąca tak głęboko wniknąć w skórę swojego zleceniodawcy – jego intencje i sposób myślenia – by finalny tekst brzmiał, jakby napisał go sam zamawiający.
Spektrum jego pracy jest bardzo szerokie, i obejmuje zarówno kompleksowe projekty, takie jak napisanie książki, jak i krótsze formy, na przykład stworzenie pojedynczego artykułu. W zależności od potrzeb ghostwriter może tworzyć materiały całkowicie od podstaw, opierając się na własnym researchu, lub rozwijać koncepcje i treści bazując na informacjach oraz szkicach przekazanych przez klienta.
Wypromujemy Twoją firmę w Internecie
Zamów bezpłatną wycenę!
Czym powinien cechować się dobry ghostwriter?
Profesjonalny ghostwriter powinien przede wszystkim wyróżniać się przysłowiowym lekkim piórem. Nie mniej ważna jest perfekcyjna znajomość polszczyzny, a także innych języków, jeżeli praca twórcza ma być w nich realizowana. Ponadto, od pisarza widmo wymaga się wysoko rozwiniętych umiejętności interpersonalnych, pozwalających na płynną współpracę ze zleceniodawcą, precyzyjne odczytywanie jego wizji oraz elastyczne dostosowywanie się do wszelkich sugestii dotyczących tworzonych materiałów
Profesjonalizm ghostwritera przejawia się również w jego zdolności do sprawnego planowania pracy, w tym efektywnego działania pod znaczną presją czasu. Co więcej, ghostwriter musi być ekspertem w wyszukiwaniu i weryfikacji wiarygodnych oraz merytorycznych źródeł informacji, stanowiących fundament treści o najwyższej jakości. W kontekście materiałów marketingowych kierowanych do użytkowników internetu kluczowym atutem, a nierzadko koniecznością, jest również opanowanie podstaw pozycjonowania stron.
Jaki jest zakres usług ghostwritera?
Zakres usług świadczonych przez ghostwritera jest niezwykle szeroki i może obejmować tworzenie bardzo zróżnicowanych treści. Profesjonalny ghostwriter może być zatem autorem artykułów na dowolne tematy, włączając w to również te o wysoce specjalistycznym charakterze eksperckim. Jego zakres zadań często obejmuje także przygotowywanie angażujących wpisów na blogi.
Ghostwriterzy nierzadko podejmują się realizacji bardziej ambitnych i czasochłonnych zleceń, takich jak tworzenie od podstaw całych książek czy opracowywanie angażujących scenariuszy. Należy także zaznaczyć, iż w ofercie niektórych ghostwriterów znajdują się również budzące wątpliwości etyczne usługi, polegające na przygotowywaniu prac naukowych.
Kto może skorzystać z usług ghostwriterów?
Z usług ghostwritera mogą skorzystać zarówno osoby fizyczne jak i przedsiębiorcy, którzy mają potrzebę stworzenia i opublikowania jakiejś treści, a z różnych przyczyn nie mogą lub nie chcą tego zrobić samodzielnie.
Decydując się na podjęcie współpracy, autor widmo bierze na siebie odpowiedzialność za całościowe przygotowanie materiału i wykonanie niezbędnej pracy twórczej. Ostateczny rezultat tej współpracy, gotowy tekst, jest następnie prezentowany publicznie pod nazwiskiem zleceniodawcy, co czyni go w oczach odbiorców formalnym autorem.
W zamian za profesjonalnie wykonane zlecenie, pełną dyskrecję i zrzeczenie się publicznego prawa do autorstwa stworzonego dzieła, ghostwriter otrzymuje wynagrodzenie ustalone na etapie podpisywania umowy.
Czym zajmuje się copywriter?
Copywriterjest to osoba specjalizująca się w tworzeniu tekstów głównie o charakterze marketingowym, reklamowym lub informacyjnym. Na co dzień copywriterzy przygotowują treści na strony internetowe, angażujące wpisy blogowe, opisy produktów i kategorii w sklepach e-commerce, chwytliwe hasła reklamowe, scenariusze spotów, treści do mediów społecznościowych czy newsletterów. Celem tych tekstów jest przyciągnięcie uwagi odbiorcy, przekazanie konkretnych informacji, budowanie pozytywnego wizerunku marki lub firmy, a docelowo – wsparcie sprzedaży produktów lub usług. Działania copywritera są więc mocno osadzone w kontekście marketingowym i biznesowym.
Problem z widocznością w wyszukiwarce Google?
Zdaj się na specjalistów z KS!
Czy ghostwriting jest legalny — prawa autorskie twórcy
Polski system prawny nie wypracował definicji ghostwritingu, co automatycznie nie oznacza, że tego typu działalność jest w pełni legalna. Aby zrozumieć, dlaczego jest, musimy najpierw przyjrzeć się przepisom, ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W chwili stworzenia dzieła po stronie jego twórcy powstają prawa autorskie majątkowe i osobiste. Pierwsze z nich to prawa zbywalne, które dotyczą komercyjnych aspektów korzystania z dzieła np. prawa rozporządzania nim lub czerpania różnego rodzaju benefitów finansowych.
Z kolei prawa autorskie osobiste chronią nierozerwalną więź autora z danym utworem. Obejmują one między innymi prawo do autorstwa utworu, prawo do oznaczenia utworu swoim nazwiskiem, a także prawo do nienaruszalności treści i formy utworu. Co najważniejsze, osobiste prawa autorskie są niezbywalne – nie można ich sprzedać, zrzec się ani w żaden inny sposób przenieść na inną osobę. Są one trwale związane z osobą twórcy i nie wygasają. Niezbywalność praw autorskich osobistych, stanowi sedno problemu legalności ghostwritingu. Umowa z pisarzem widmo, która zakłada, że zleceniodawca będzie występował jako jedyny autor dzieła, jest w istocie próbą obejścia przepisów o niezbywalności praw osobistych.
Jakie są różnice między ghostwriterem a copywriterem?
Charakterystyczne dla ghostwritingu jest to, że autor widmo pozostaje nie ujawniony, a efekty jego pracy są prezentowane jako dzieło osoby, która zleciła jego napisanie. W praktyce dla ghostwritera wiąże się to z tym, że nie może on włączyć tych konkretnych prac do swojego portfolio.
Inaczej jest w przypadku copywritera. Ma on prawo do ujawniania swojego autorstwa, może podpisywać stworzone przez siebie teksty własnym nazwiskiem (lub pseudonimem) i gromadzić je w portfolio, które jest jego wizytówką i narzędziem do zdobywania kolejnych zleceń. Dzięki temu copywriter aktywnie buduje swoją markę osobistą w branży.
Podpisując umowę, copywriter najczęściej przenosi na klienta prawa autorskie majątkowe. W praktyce klient zyskuje prawo do dowolnego wykorzystania utworu – może np. czerpać z jego publikacji korzyści finansowe. Jednakże prawa autorskie osobiste copywritera, w tym prawo do bycia uznanym za twórcę danego dzieła, pozostają nienaruszone. Natomiast w przypadku działalności ghostwritera, kwestia przekazania praw autorskich, jest znacznie bardziej skomplikowana w świetle obowiązujących przepisów. Umowy z pisarzem widmo często zawierają klauzule mające na celu zrzeczenie się przez niego autorstwa lub zobowiązanie do jego nieujawniania.
Co grozi osobie, która zleca stworzenie utworu ghostwriterowi?
Zleceniodawca, który podpisał umowę z ghostwriterem, a następnie rozpowszechnia treści, które były jej przedmiotem, może być oskarżony o plagiat.
Zgodnie z art. 115 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ktokolwiek dopuszcza się przywłaszczenia autorstwa lub w inny sposób myląco przedstawia, fakty co do autorstwa całości bądź części cudzego utworu albo artystycznego wykonania, naraża się na surowe konsekwencje prawne. W tego typu przypadkach sprawca podlega karze grzywny, karze ograniczenia wolności lub karze pozbawienia wolności na okres nieprzekraczający trzech lat.
Oznacza to, że zleceniodawca, publikując pod własnym nazwiskiem dzieło stworzone przez autora widmo, popełnia przestępstwo. W takiej sytuacji również ghostwriter może zostać pociągnięty do współodpowiedzialności za wprowadzenie w błąd co do autorstwa. Regulacje prawne są w tej materii dość jednoznaczne, a fakt istnienia umowy czy otrzymania wynagrodzenia nie legalizuje czynu zabronionego.
Jakie wątpliwości natury etycznej może budzić ghostwriting?
Podstawowy dylemat moralny związany z ghostwritingiem dotyczy wprowadzania w błąd co do autorstwa. Kiedy sięgamy po książkę znanej osoby lub czytamy tekst podpisany przez eksperta, naturalnie zakładamy, że to właśnie te osoby przelały na papier swoje myśli i doświadczenia. Jeśli jednak za stworzeniem dzieła kryje się autor widmo, powstaje istotne pytanie: czy odbiorcy nie przysługuje prawo do wiedzy o tym, kto jest prawdziwym twórcą danej treści? Dla wielu osób fakt, że za danym utworem stoi ktoś inny niż osoba podpisana na okładce, może rzutować na sposób odbioru dzieła.
Działalność ghostwritera jest negatywnie postrzegana w środowisku akademickim. Pisanie na zlecenie prac naukowych czy prac dyplomowych jest fundamentalnym naruszeniem zasad etyki naukowej. Nauczyciel akademicki, który zlecił napisanie swojej publikacji naukowej lub, co gorsza, świadczyłby takie usługi, narażałby się na poważne konsekwencje dyscyplinarne i utratę reputacji. Tego typu praktyki mogą znacząco podważać autorytet i wiarygodność zarówno pracowników naukowych, jak i instytucji, w których są oni zatrudnieni. Może to także prowadzić do unieważnienia stopni i tytułów naukowych uzyskanych w nieuczciwy sposób.
Podsumowanie
Działalność ghostwritera polega na przygotowywaniu treści, które następnie publikowane są pod nazwiskiem zleceniodawcy. Za swoją pracę i gwarancję pełnego zachowania poufności co do rzeczywistego wkładu w dzieło, autor widmo otrzymuje ustalone wynagrodzenie. Odmiennie wygląda sytuacja copywritera – on również tworzy teksty na zamówienie, ale zachowuje możliwość sygnowania swoich prac własnym nazwiskiem. Dlatego firmy, dla których priorytetem jest transparentność, zyskają najwięcej, decydując się na współpracę z profesjonalnym copywriterem. Jest to nie tylko model pracy zgodny z polskim prawem autorskim, ale także skuteczna metoda na budowanie zaufania odbiorców i wzmacnianie wiarygodności marki.
